Władysław Grochowski odebrał Nagrodę Nansena, przyznaną naszej fundacji przez Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców. Uroczystość odbyła się 13 grudnia podczas Światowego Forum na rzecz Uchodźców w Genewie.
Nagroda Nansena przyznawana jest co roku osobom, grupom lub organizacjom, w uznaniu ich wybitnych działań na rzecz uchodźców. Po raz pierwszy od ustanowienia nagrody w 1954 r. regionalnym zwycięzcą dla Europy została Polska.
Tegoroczne wyróżnienie otrzymali Lena i Władysław Grochowscy, założyciele Fundacji Leny Grochowskiej. Małżeństwo zostało nagrodzone za działania na rzecz uchodźców z Ukrainy, prowadzone od eskalacji wojny 24 lutego 2022 roku. Nasza fundacja włączyła się w pomoc już od pierwszych dni kryzysu humanitarnego, organizując bezpłatne zakwaterowanie w hotelach sieci Arche. Wkrótce utworzyliśmy także sieć Domów Uchodźcy, w których bezpieczne, długoterminowe schronienie może otrzymać każdego dnia 1300 osób. Obecnie prowadzimy pięć Domów: w Siedlcach, Ożarowie Mazowieckim, Konstancinie-Jeziornie, Lublinie oraz Łodzi.
Władysław Grochowski, obierając Nagrodę Nansena z rąk Filippo Grandiego, Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców, powiedział, że odbiera ją w imieniu wszystkich Polek i Polaków, którzy przyjęli tysiące osób z Ukrainy do swoich domów. W swoim wystąpieniu odniósł się także do sytuacji na innych granicach:
– Nie możemy zamknąć oczu, zatkać uszu na wołanie milionów uchodźców o pomoc. Nie zgadzam się na budowę murów, zasieków, deptanie godności człowieka, skazywanie na jakąkolwiek formę cierpienia tylko dlatego, że uchodźcy pochodzą z krajów dotkniętych wojnami, katastrofami klimatycznymi, głodem, wierzą w innego Boga – powiedział.
Kierując się do zebranych podczas uroczystości apelował o większe zaangażowanie w poprawę aktualnej sytuacji:
– Zdajemy egzamin z człowieczeństwa, kiedy przyjmujemy innych i coś dla nich czynimy. Rolą biznesu jest dużo większe włączanie się w rozwiązywanie problemów, które dotykają ludzkość, w tym problem uchodźstwa.
Fundacja Leny Grochowskiej zapewniła dotychczas 584 579 noclegów dla 14 463 osób, które uciekły przed wojną w Ukrainie. Wśród nich jest Liudmyla Kotyk, mieszkanka siedleckiego Domu Uchodźcy, która otworzyła swój salon fryzjerski w Siedlcach. Komentując zaangażowanie fundacji powiedziała:
– To naprawdę wielka rzecz dla Ukraińców. Fundacja dała nam tę możliwość – jak powiew świeżego powietrza – aby funkcjonować i jakoś stanąć na nogi w obcym kraju.
Poza zakwaterowaniem Fundacja Leny Grochowskiej organizuje także pomoc w adaptacji do nowego życia w Polsce. We współpracy z innymi organizacjami i wolontariuszami zapewniamy dostęp do różnorodnych, nieodpłatnych programów: kursów języka polskiego, szkoleń zawodowych, animacji dla dzieci czy niezbędnej opieki psychologicznej. Jak zwraca uwagę Lena Grochowska, prezes fundacji:
– Pamiętajmy, że wojna na Ukrainie trwa i tysiące rodzin nie mają już gdzie wrócić. Dlatego ważne jest, abyśmy na tym etapie skupili się na działaniach adaptacyjnych, na edukacji, a przede wszystkim na aktywizacji zawodowej i pomocy w znalezieniu pracy tym, którzy jej jeszcze nie mają. Nie możemy zapominać również o osobach niesamodzielnych, starszych, z niepełnosprawnościami, którzy wymagają długofalowego wsparcia.
Tegorocznymi laureatami Nagrody Nansena zostali również: Elizabeth Morena Barco (region Ameryki), Asia Al-Mashreqi (Bliski Wschód i Północna Afryka) oraz Abdullah Habib, Sahat Zia Hero, Salim Khan i Shahida Win (region Azji i Pacyfiku). Światowym zwycięzcą został Abdullahi Mire – dziennikarz i były uchodźca z Somalii, który prowadził kampanię na rzecz prawa do edukacji dla wysiedlonych młodych ludzi w Kenii.
Nagroda została nazwana na cześć Fridtjofa Nansena, norweskiego naukowca, polarnika, dyplomaty i pierwszego Wysokiego Komisarza Ligi Narodów ds. Uchodźców oraz laureata Pokojowej Nagrody Nobla w 1922 roku. Wśród dotychczasowych laureatów byli m.in. Edward Kennedy, Angela Merkel, Luciano Pavarotti, Azizbek Ashurov czy siostra Angélique Namaika.
W tym roku ceremonia wręczenia Nagrody Nansena obchodzona jest w ramach Światowego Forum na rzecz Uchodźców (13-15 grudnia), największej międzynarodowej konferencji poświęconej tematyce uchodźczej. W czasie jej trwania ponad 100 głów państw, ministrów i innych przedstawicieli władz spotyka się z przedstawicielami sektora prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego oraz delegatami środowisk uchodźczych, aby zadeklarować zobowiązania na rzecz uchodźców i innych osób przymusowo przemieszczonych w dziedzinach takich jak edukacja, dostęp do rynku pracy, budowanie pokoju, łagodzenie zmian klimatu i program przesiedleń.
